Heerlijke roman met een serieus achterliggend thema, dit verhaal. Marion, een aartsconservatieve Zuid-Afrikaanse architecte, woont naast Hortensia, een zwarte textieldesigner die pas haar overspelige man verloor. De twee ruziën al twintig jaar over onbenullige zaken. Dat levert grappige scenes op: bijvoorbeeld over het feit dat Marion het niet kan uitstaan als ze ontdekt dat haar zwarte hulp drielaags toiletpapier van haar eigen geld koopt in plaats van de goedkope ‘shit’ te gebruiken die zij Agnes geeft en dat zijzelf altijd tweelaags gebruikt op haar eigen wc. Hortensia die Marion lik op stuk geeft over haar racisme, Marion die Hortensia pest omdat die in een door haar ontworpen huis woont waar ze zélf had willen wonen. Op de achtergrond speelt het verhaal van een zwart gezin dat de as van een familielid wil begraven onder een boom in Hortensia’s tuin en de weerstand die dat oproept. Als er een ongeluk gebeurt en Hortensia aan huis gebonden is komt Marion bij haar wonen. Ze merken dat ze elkaar toch beter begrijpen dan ze al die jaren dachten.
Ik vond het een fijne roman. Vooral omdat het over heel herkenbare dingen gaat als jaloezie, lastige relaties en oud worden. Het stipt ook het alledaagse racisme in de Zuid-Afrikaanse samenleving aan. Maar vooral de luchtige onnadrukkelijke stijl en het begrip dat ik voor de twee ‘grumpy old ladies’ kon opbrengen. Misschien ben ik er zelf ook wel een…
`Goedenavond’, groette Hortensia de excentrieke bibliothecaresse, van wie de naam haar nu even was ontschoten. `Hortensia, goed dat je er bent. Vandaag is cruciaal.’ Alsof het woord was rondgestuurd, via memo was verspreid door Marion. Er heerste inderdaad een extra opgewonden sfeer. Zoals altijd koos Hortensia een stoel bij de deur. Dat deed ze expres, om eenieder die de moeite nam om het op te merken te laten weten dat ze zomaar kon vertrekken. Nou ja, ze konden allemaal vertrekken, maar Hortensia hechtte er belang aan dat ze wisten dat zij als eerste kon vertrekken. `Goedenavond, dames.’ Het klonk alsof Marion Agostino die woorden door haar neus perste. Haar glimlach was geschilderd in een rode kleur die te rood was voor blanke huid, vond Hortensia, en ze liet haar afkeer blijken, in de hoop dat de aanwezigen die zouden opmerken. `De vergadering van vandaag is uitermate cruciaal.’ Er ging een rilling door het zaaltje, dat geurde naar een bouquet van Yardley, Anaïs en talkpoeder. Soms hoopte Hortensia dat de vrouwen deden alsof, net als zij. Ze hoopte dat zij hier om dezelfde reden waren, ook al was het heimelijk. Niet voor de discussie over kapotte hekken die ongerepareerd bleven, bakstenen van voormalige werkzaamheden die niet werden opgehaald; niet voor heggen die moesten worden gesnoeid of drie offertes die moesten worden vergeleken; maar voor de belofte van iets onschuldigs en heerlijk saais om de tijd mee door te brengen, dichter bij de dood te komen, eerder zover te zijn dat alles achter de rug was. Nadat ze zo veel jaren had geleefd — te veel — wilde Hortensia nu wel dood. Ze was niet van plan om zich van het leven te beroven, maar gelukkig waren daar de vergaderingen van het buurtcomité van Katterijn, die de uren langzaam lieten wegtikken.
Citaat pagina 17, vertaler Manon Smits
Iets soortgelijks?
Jane Gardam – Een onberispelijk man
Barbara Pym – Geweldige vrouwen
Fiona Melrose – Johannesburg
STUKGELEZEN 